De wondere wereld van de textiel recycling
Misschien ligt het aan mij, omdat ik er op dagelijkse basis mee bezig ben, maar overal om mij heen zie, lees en hoor ik over nieuwe ontwikkelingen in de recycling van textiel (zie ook de lijst samengesteld door Circle Economy[1]). Maar wat is nu precies ‘beter’ mechanische- of chemische textielrecycling?
Om die vraag te kunnen beantwoorden, is het misschien handig om eerst kort uit te leggen wat mechanische textielrecycling en chemische textielrecycling in grote lijnen eigenlijk inhouden. Bij mechanische recycling wordt het textielafval vervezeld of gesmolten en vervolgens tot een nieuw garen gesponnen. Bij chemische recycling wordt het textielafval afgebroken tot aan de kleinste bouwstenen (op moleculair niveau), waarna deze opnieuw opgebouwd worden tot een textiele grondstof en een nieuw garen[1] [2]. Wolkat maakt gebruik van de eerstgenoemde, mechanische recyclingmethode.
Beiden technologieën kennen hun voor- en nadelen. Zo focussen initiatieven gebaseerd op chemische recycling zich vaak op slechts één of soms twee textiele grondstoffen (zoals katoen en polyester o.i.d.), terwijl de mechanische technologie ook blends die uit meerdere soorten grondstoffen bestaan kan verwerken; wat dat betreft is het mechanische proces dus minder kieskeurig. Of een textielproduct mechanisch te recyclen is, is daarentegen wel meer afhankelijk van de constructie van een bepaalde stof; een gebreide trui is makkelijker te vervezelen dan een strak geweven parka-jas. Bij chemische recycling is de stofconstructie van minder groot belang.
Een ander verschil tussen de twee technologieën is het gebruik van kleur. Bij Wolkat en andere bedrijven die mechanisch recyclen wordt het textielafval op kleur gesorteerd, waarna het vervezeld wordt en tot nieuw garen gesponnen wordt. Het gerecyclede garen wordt niet opnieuw geverfd, waardoor je qua kleurmogelijkheden van het nieuwe textiel behoorlijk afhankelijk bent van je bronmateriaal en van de manier waarop je dit bronmateriaal tot een blend combineert. Daarentegen worden op deze manier wel water en verfstoffen bespaard. Bij chemische recycling kan juist wel een bonte mix aan gekleurd textielafval verwerkt worden, omdat tijdens het proces de kleur eruit gefilterd wordt en er vervolgens opnieuw gekleurd wordt. Natuurlijk kost dit wel weer een water en verf.
Als laatste verschil tussen chemische en mechanische recycling worden, door het vervezelen van het textiel bij de mechanische methode, de vezels in het garen korter. Daarom wordt er in het proces altijd een bepaald percentage nieuwe vezels toegevoegd om het garen sterk genoeg te maken. De chemische recyclingstechnologieën beloven daarentegen dat er een vezel verkregen kan worden die gelijk is aan nieuwe vezel. Of dit echt zo is, is alleen nog wel onduidelijk; omdat chemische recyclingstechnologieën nog niet op industriële schaal opereren maar op labschaal, is er nog weinig bekend over de kwaliteit van het chemisch gerecyclede garen dat zij kunnen maken.
Als je het mij vraagt is er echter geen wedstrijd gaande tussen mechanische en chemische recycling. Beide technologieën zijn hard bezig om het proces, en daarmee het gerecyclede product, te verbeteren. Ook bij Wolkat is procesontwikkeling continu aan de gang. Zowel mechanische recycling als chemische recycling kent zijn voor- en nadelen. De bergen textielafval die beschikbaar zijn voor recycling zijn divers; van afgedankte sok tot aan een kapot brandweerpak. Een deel van die bergen zal beter chemisch te recyclen zijn, een deel juist beter mechanisch. Beide technologieën zijn hard nodig om de totale hoeveelheid textielafval te recyclen en zodoende een meer circulaire textielindustrie te creëren. Wolkat streeft er dan ook naar om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen de chemische recycling van textiel, om zo een eventuele aanvulling voor ons huidige mechanische recyclingsproces te vinden en zoveel mogelijk textielafval te kunnen blijven recyclen.